Umowa pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości - wszystko, co warto wiedzieć
Umowa pośrednictwa to pisemne porozumienie między właścicielem nieruchomości a agentem, które określa zakres współpracy przy sprzedaży mieszkania lub domu.
Zgodnie z art. 180 ust. 3 Ustawy o gospodarce nieruchomościami (UOGN) zakres czynności pośrednictwa określa umowa pośrednictwa, a sama umowa musi mieć formę pisemną (lub elektroniczną). Brak zachowania tej formy skutkuje brakiem podstawy prawnej do żądania prowizji i osłabia ochronę praw obu stron.
Profesjonalnie przygotowana umowa pośrednictwa chroni obie strony, precyzując prawa i obowiązki właściciela oraz pośrednika. W dokumencie powinny znaleźć się m.in. dane stron, opis nieruchomości, zakres działań agenta (przygotowanie ogłoszeń, zdjęć, organizacja prezentacji, negocjacje) oraz obowiązki właściciela. Jasne zapisy minimalizują ryzyko nieporozumień i ułatwiają sprawne doprowadzenie transakcji do końca.
1. Rodzaje umów pośrednictwa
Umowa otwarta
Właściciel może współpracować z wieloma pośrednikami i jednocześnie prowadzić samodzielną sprzedaż. Prowizja trafia do tego agenta, który doprowadzi do zawarcia umowy z nabywcą. Umowa otwarta daje większą elastyczność, ale może skutkować mniejszym zaangażowaniem poszczególnych pośredników oraz rozbieżnymi informacjami publikowanymi na różnych portalach.
Umowa na wyłączność
Właściciel powierza sprzedaż jednemu pośrednikowi, zobowiązując się nie współpracować z innymi podmiotami przez określony czas. Agent realizujący wyłączność zwykle inwestuje więcej środków i wysiłku (np. profesjonalne zdjęcia, wirtualne spacery, reklama), co często przekłada się na szybszy i bardziej spójny proces sprzedaży.
2. Co powinna zawierać dobra umowa pośrednictwa
Każdy element umowy powinien być sformułowany jasno i jednoznacznie. Do kluczowych elementów należą:
Dane stron
Pełne dane osobowe i kontaktowe właściciela oraz agenta/biura.
Przedmiot umowy
Szczegółowy opis nieruchomości: adres, numer księgi wieczystej, metraż, układ i standard wykończenia.
Rodzaj umowy
Wskazanie, czy umowa jest otwarta, czy na wyłączność oraz zasady współpracy w obu wariantach.
Zakres działań pośrednika
Dokładny wykaz obowiązków: przygotowanie oferty, publikacje ogłoszeń, organizacja prezentacji, negocjacje, wsparcie przy formalnościach i finalizacji transakcji.
Wynagrodzenie
Wysokość prowizji (procent lub kwota stała), sposób jej obliczenia, moment wymagalności oraz zasady, gdy kupca znajdzie właściciel.
Czas trwania umowy i warunki rozwiązania
Okres obowiązywania umowy (np. 6–24 miesięcy), warunki wypowiedzenia oraz ewentualne kary umowne lub okresy ochronne po wygaśnięciu umowy.
Załączniki i zgodność z przepisami
Załączniki mogą obejmować klauzulę informacyjną RODO, procedury AML oraz informacje o ubezpieczeniu OC biura pośrednika.
3. Porównanie: umowa otwarta vs. umowa na wyłączność
Umowa otwarta - zalety i wady
Daje właścicielowi większą swobodę i szybkie rozpoczęcie promocji przez wiele biur, ale grozi brakiem koordynacji oraz słabszym zaangażowaniem agenta.
Umowa na wyłączność - zalety i wady
Wymaga zaufania do wybranego agenta, lecz zapewnia spójną strategię marketingową, większe inwestycje w promocję oraz zwykle lepszy nadzór nad całym procesem sprzedaży.
4. Najczęstsze błędy klientów przy podpisywaniu umowy
Nieznajomość treści umowy
Podpisanie dokumentu bez dokładnego przeczytania zapisów - każdy klient powinien rozumieć postanowienia dotyczące prowizji, okresu obowiązywania i obowiązków stron.
Zbyt krótki czas trwania umowy
Umowy na 1–3 miesiące często nie dają agentowi czasu na skuteczne działania marketingowe; rozsądny okres zwiększa szanse na sprzedaż.
Brak koordynacji przy współpracy z wieloma agentami
Wielokrotne publikacje tej samej oferty bez jasnych zasad prowadzą do chaosu informacyjnego i opóźnień.
Brak zaufania i komunikacji
Nieufność wobec pośrednika utrudnia korzystanie z jego doświadczenia - transparentna współpraca skraca czas sprzedaży i poprawia wyniki.
5. Jak przygotować się do podpisania umowy
Zbierz dokumenty
Przygotuj numer księgi wieczystej, mapki, plan mieszkania, dokumentację techniczną i informacje o obciążeniach.
Sprawdź wiarygodność agenta
Zweryfikuj opinie biura, upewnij się, że posiada OC oraz procedury RODO/AML - to wskaźniki profesjonalizmu.
Negocjuj warunki
Dokładnie omów prowizję, czas trwania umowy i zasady rozwiązania. Jeśli to konieczne, negocjuj okres próbny lub skalę wynagrodzenia.
Określ cele sprzedaży
Ustal realistyczny harmonogram i minimalną cenę akceptowalną dla Ciebie - jasne cele pomagają agentowi przygotować skuteczną strategię.
Współpracuj aktywnie
Umożliwiaj prezentacje, odpowiadaj na pytania agenta i dostarczaj niezbędne informacje - aktywna współpraca przyspiesza proces sprzedaży.
Podsumowanie:
Dobrze skonstruowana umowa pośrednictwa to fundament bezpiecznej i skutecznej sprzedaży nieruchomości. Wybór formy umowy (otwarta lub na wyłączność), precyzyjne określenie zakresu obowiązków oraz jasne zasady wynagrodzenia to elementy, które decydują o jakości współpracy.
Przygotowanie dokumentów, weryfikacja pośrednika i aktywna komunikacja ze strony właściciela znacznie zwiększają szansę na szybką i opłacalną transakcję.
Jeśli planujesz sprzedaż nieruchomości i chcesz uzyskać profesjonalne wsparcie przy przygotowaniu umowy pośrednictwa - zapraszam do kontaktu. Jako właściciel biura Agent Power pomogę przygotować umowę tak, aby chroniła Twoje interesy i przyspieszyła sprzedaż.
Pozdrawiam serdecznie,
Właściciel Nowoczesnego Biura Nieruchomości AGENT POWER
Tobiasz Kocot
Licencjonowany Pośrednik PPRN Nr. 23804